แม่น้ำและทะเลสาป

ชาวบ้านกลุ่มชาติพันธุ์ที่คัดค้านโครงการผันน้ำจากแม่น้ำยวมไปยังเขื่อนภูมิพลเตรียมยื่นหนังสือประท้วงถึง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีโดยกลุ่มชาวบ้าน กล่าวว่า รายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) ของโครงการขาดความโปร่งใสและโครงการจะส่งผลเสียต่อการดำรงชีวิตของพวกเขานายสะท้าน ชีววิชัยพงศ์ ผู้ประสานงาน เครือข่ายประชาชนลุ่มน้ำยวม เงา เมย สาละวิน เปิดเผยว่า เขารู้สึกผิดหวังกับการตัดสินใจของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติในการอนุมัติ EIA ที่ยังเป็นประเด็นขัดแย้งอยู่อ่านต่อ ...

ในขณะที่โครงการสร้างเขื่อนยังคงขยายตัวตามแนวแม่น้ำโขงที่สำคัญของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผู้เชี่ยวชาญในกระดานสนทนาออนไลน์เมื่อไม่นานนี้เห็นพ้องกันว่าพื้นที่ดังกล่าวกำลังล้นไปด้วยผู้มีความคิดตรงกัน โดยขุดคุ้ยปัญหาในวงกว้างตั้งแต่ความขัดแย้งระหว่างประเทศและอุตสาหกรรม “การแก่งแย่งน้ำ” ไปจนถึง ภัยพิบัติทางนิเวศวิทยาในวงกว้างและผลกระทบที่เพิ่มขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ คณะกรรมการเสมือนจริงโครงการวิจัยศูนย์ East-West ในหัวข้อ “Mekong Dams: Debates and the Politics of Evidence” โดยเห็นพ้องต้องกันว่าประเด็นเร่งด่วนดังกล่าวจำเป็นต้องมีการแก้ปัญหาร่วมกันอย่างเร่งด่วนอ่านต่อ ...

แม่น้ำโขงซึ่งไหลผ่านจีน เมียนมาร์ ลาว ไทยกัมพูชา และเวียดนาม ถือเป็นหัวใจของแผ่นดินใหญ่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อันเป็นที่ดำรงชีวิตของประชากรราว 66 ล้านคน ถึงกระนั้นแม่น้ำก็แห้งขอด โดยมีระดับน้ำต่ำสุดในรอบ 100 ปี ระบบนิเวศก็ใกล้จะล่มสลายจากผลกระทบสะสมจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การสร้างเขื่อน และกิจกรรมที่มนุษย์สร้างขึ้นอื่น ๆ เช่น การตัดไม้ทำลายป่า การขุดทราย การชลประทานที่กว้างขวาง และการเปลี่ยนแปลงพื้นที่ชุ่มน้ำอ่านต่อ ...

ท่ามกลางความครึกครื้นมีช่วงเวลาสั้น ๆ ของความไม่สบายใจ เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมาในระหว่างพิธีมอบรางวัล Equator Prize ของโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) ที่จัดขึ้นที่ป่าชุ่มน้ำบ้านบุญเรือง จังหวัดเชียงราย ผู้เข้าร่วมสังเกตเห็นว่าพื้นดินแห้งกว่าที่เคยเป็นมาก ผู้ดำเนินรายการยังพูดติดตลกว่าสถานที่จัดงาน “ป่าชุ่มน้ำ” เปียกเหมือนกับในช่วงฤดูมรสุม พวกเขาต้องฉลองขณะที่ทั้งงานจมอยู่ใต้น้ำหลายเดือนผ่านไป นายพิมพ์พันธ์ วงศ์ไชยา ชาวบ้านบุญเรือง ยังกังวลต่อเรื่องดังกล่าวหนองน้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำที่หล่อเลี้ยง โดยลำห้วยจากเทือกเขาดอยหลวงที่อยู่ใกล้เคียงและแม่น้ำอิง ซึ่งเป็นลำน้ำสาขาของแม่น้ำโขงในสามเหลี่ยมทองคำมีระดับต่ำถึงวิกฤต ซึ่งเป็นภัยคุกคามต่อปลาอ่านต่อ ...

ความสัมพันธ์ด้านทรัพยากรน้ำระหว่างจีนกับไทยและประเทศในลุ่มน้ำโขงตอนล่างตกอยู่ในภาวะตึงเครียดอีกครั้ง หลังจากทางการจีนระบายน้ำจากเขื่อนทำให้ปริมาณน้ำลดลงอย่างกะทันหัน ซึ่งส่งผลต่อประเทศท้ายน้ำที่อาศัยลำน้ำที่ยาวที่สุดในภูมิภาคแหล่งนี้ร่วมกันนายนิวัฒน์ ร้อยแก้ว ประธานกลุ่มรักษ์เชียงของ เปิดเผยว่า “ระดับน้ำลดลงอย่างกะทันหันตั้งแต่ต้นเดือนมกราคม โดยเราทุกคนรู้ว่าสิ่งนี้เกิดขึ้นเพราะจีนลดการระบายน้ำจากเขื่อน ”อ่านต่อ ...

กลุ่มแนวร่วมการเงินที่เป็นธรรมประเทศไทยกำลังเรียกร้องให้สถาบันการเงินของประเทศยกเลิกสินเชื่อโครงการเขื่อนหลวงพระบางในลาว ท่ามกลางคำเตือนเกี่ยวกับความเสี่ยงเชิงลบด้านสิ่งแวดล้อม ประชาชนริมฝั่งแม่น้ำต้องเสียทำดินทำกิน และการสูญเสียวิถีการดำรงชีพ แนวร่วมการเงินที่เป็นธรรมประเทศไทย (NGO Fair Finance Thailand ) ได้เรียกร้องให้สถาบันการเงินหลายแห่งรวมทั้งธนาคารแห่งประเทศไทยระงับสินเชื่อจนกว่าจะมีการศึกษาความเป็นไปได้ว่ามีมาตรการลดความเสี่ยงจาก “ ผลกระทบข้ามพรมแดน” ใดบ้าง สำหรับโครงการซึ่งเริ่มก่อสร้างเมื่อปีที่แล้วอ่านต่อ ...

เมื่อวันจันทร์ได้มีการประกาศโครงการที่ได้รับทุนสนับสนุนจากสหรัฐฯ โดยใช้ดาวเทียมเพื่อติดตามและเผยแพร่ระดับน้ำที่เขื่อนของจีนบนแม่น้ำโขง ซึ่งเป็นการเพิ่มการแข่งขันของมหาอำนาจในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แม่น้ำยาวกว่า 4,350 กิโลเมตร ที่เรียกว่าแม่น้ำล้านช้างในประเทศจีน และไหลไปทางใต้ผ่านเมียนมาร์ ลาว ไทย กัมพูชา และเวียดนามได้กลายเป็นจุดสนใจของการแข่งขันในภูมิภาคนี้อ่านต่อ ...

กว่า 20 ปีที่แล้ว นายนิวัฒน์ ร้อยแก้ว และนายสมเกียรติ เขื่อนเชียงสา นักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมชาวเชียงราย ทราบว่า รัฐบาลจีนกำลังระเบิดแก่งในแม่น้ำโขงตอนบน จากยูนนานไปจนถึงเมียนมาร์ และลาว เพื่อเคลียร์เส้นทางสำหรับเรือพาณิชย์ขนาดใหญ่ ทำให้เริ่มเกิดความกังวลย้อนกลับไปตอนนั้นมีข้อมูลเพียงเล็กน้อยเกี่ยวกับสิ่งที่จีนกำลังทำในแม่น้ำระหว่างประเทศ แต่นักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมทั้งสองคนได้ตระหนักว่าการสิ่งกีดขวางในแม่น้ำ เช่น แก่งและเกาะต่างๆ นั้นไม่ดีต่อระบบนิเวศของแม่น้ำ เนื่องจากแก่งต่าง ๆ เป็นที่อยู่อาศัยและแหล่งวางไข่ของปลาอ่านต่อ ...

ในเดือนมิถุนายนของปีนี้ ตามรายงานการประมงและการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำโลกประจำปีของ FAO ได้จัดอันดับให้ลุ่มน้ำโขงเป็นแหล่งประมงน้ำจืดที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในโลกคิดเป็นสัดส่วนมากกว่า 15% ของประมงน้ำจืดประจำปีทั่วโลก ในขณะเดียวกันนักวิจัยของ WWF คาดการณ์ว่าการมีส่วนร่วมนั้นคิดเป็นหนึ่งในสี่ของการจับปลาน้ำจืดของโลก การประมงน้ำจืดขนาดใหญ่นี้มีความสำคัญต่อความมั่นคงด้านอาหารของประชากรหลายสิบล้านคนที่อาศัยอยู่ในกัมพูชาลาว ไทย และเวียดนาม และถูกขับเคลื่อนโดยวัฏจักรการไหลตามธรรมชาติของแม่น้ำโขงอ่านต่อ ...

นักเรียนกำลังจับปลาอย่างสนุกสนานในแอ่งน้ำตื้นๆ ขณะที่เพื่อนร่วมโรงเรียนอยู่บนสันทราย ในเดือนพฤศจิกายนที่เป็นช่วงปลายฤดูมรสุม แต่ทว่าระดับน้ำในแม่น้ำโขงกลับต่ำมาก ช่วงเดือนนี้ภาคอีสานของประเทศไทย ลำน้ำต่าง ๆ แห้งแล้ง ดินแตกระแหง พุ่มไม้แห้ง บรรดานักท่องเที่ยวไปแม่น้ำที่แห้งจนเห็นผืนทรายในท้องแม่น้ำ เพื่อจับปลาไนด้วยมือเปล่าแต่ความสุขของเหล่านี้ ไม่ได้ลดทอนความไม่พอใจของคนในท้องถิ่นอ่านต่อ ...